Ze beweegt een beetje weifelend haar vinger over het A4-tje naar de eerste letter en daarna naar de tweede. Ik lees hardop mee: 'Wilt u koffie drinken?' Natuurlijk wil ik dat en ik duw de rolstoel richting de brasserie voor koffie. 'Wat voor koffie wilt u?' en na de letters CAP begrijp ik dat ze cappuccino wil. Ze steekt haar duim op als bevestiging. 'Wat moet het moeilijk zijn voor u, om niet meer te kunnen zeggen wat u wilt?' Haar goede oog kijkt me aan en ik zie dat ze wil zeggen; jij begrijpt het en er straalt dankbaarheid uit. Na de koffie lopen we nog een rondje door het winkelcentrum. 'Wilt u nog ergens iets kopen?' vraag ik. Ze schut nee met haar hoofd.
Ze heeft moeite met slikken en drinkt alles met een verdikkingsmiddel en eten kan alleen met muizen hapjes of gemalen. Soep mag alleen zonder de balletjes en sliertjes dus dat moet eerst door een zeef. Nadat ze appelsap heeft gespeld, blijkt dit er niet te zijn en uiteindelijk wordt het koude chocomelk en een tosti zonder korstjes, die ik in heel kleine stukjes snijd. 'Is het lekker?' vraag ik. Ze steekt haar duim op. Na de lunch verzamelen we weer met de anderen en wachten op de Drechthopper. Ze moet naar de WC maar dat mag ik niet doen dus ik vertel haar dat ze het even op moet houden. Als ik haar in het verzorgcentrum weer aflever bij de verzorgers en zeg dat ze heel nodig naar de WC moet, kijkt ze me weer aan met haar goede oog. Ze hoeft niets te zeggen, ik heb het begrepen. Ik zeg haar gedag en steek mijn duim op.
Hoe lastig is het als je niet meer kan praten? Als je geen verhalen meer kan vertellen en mensen niet altijd het geduld hebben om naar jou te luisteren terwijl jij moeite doet om elke letter aan te wijzen? Communicatie is gelukkig meer dan woorden alleen en ik weet dat ze in Japan hier een mooie term voor hebben: Kuuki wo yomu, dat letterlijk 'de lucht lezen' betekent. Het gaat om het aanvoelen van de sfeer of stemming door je gedrag hierop aan te passen, maar ook om te horen wat er niet gezegd wordt. Als je te hard praat in de trein in Japan bijvoorbeeld, dan manen de blikken van de Japanners je al tot stilte. Het is ook het aanvoelen van iemands gevoelens, weten of iets het juiste moment is of niet. Wat wij 'tussen de regels door lezen' noemen, de diepere betekenis ontdekken.
Buiten de verbale en non-verbale communicatie is het dus mogelijk om de lucht te lezen en als je goed luistert dan hoor je misschien wat niet gezegd wordt. Zo zijn er ook vijf verschillende talen om je liefde voor een ander te uiten; tijd en aandacht voor de ander, elkaar complimenten of cadeautjes geven, de ander behulpzaam zijn of lichamelijke aanrakingen. We spreken allemaal een of meerdere talen van de liefde en als je partner een andere taal spreekt dan jij dan kan het zo zijn dat jullie elkaar niet verstaan. Bovendien zeggen we niet altijd wat we denken en doen we niet altijd wat we zeggen en als onze emoties het overnemen dan zeggen we soms dingen die we eigenlijk niet menen of waar we later spijt van krijgen.
Communicatie is dus wel een dingetje en het blijft soms gissen wat een ander bedoelt te zeggen. 'Het gaat goed hoor,' kan ook gehoord worden als 'Het gaat niet goed maar ik wil jou daarmee niet tot last zijn.' 'Ik kan jou niet geven wat je wilt', als 'Ik ben bang om je te kwetsen.' 'Jij bent er nooit' als 'Ik mis je' en 'Doe je voorzichtig' als 'Ik hou van jou.'
Spreken doe je met je mond en met je ogen, luisteren doe je met je oren en met je hart. Stel je open voor wat er gezegd wordt en vraag door, alleen dan kom je er achter wat mensen écht te zeggen hebben, tenminste als ze het willen delen.
Tot snel.
Reactie plaatsen
Reacties